سابقه و هدف: نانوذرات لیپیدی امروزه به دلیل داشتن پتانسیل دارو­رسانی توجه زیادی به خود جلب کرده است. هدف از این پژوهش، بهینه­سازی استخراج عصاره برگ زیتون، روش تهیه آن و فرمولاسیون نانوذره حاوی عصاره و بررسی ساختار حاصل می‌باشد.
مواد و روش‌ها: بهینه­سازی استخراج عصاره برگ زیتون با حلال­های استون: آب (70:30) و اتانول: آب (70:30) با دو روش سرد و گرم با استفاده از دستگاه HPLC، همچنین بهینه­سازی فرمولاسیون (اندازه ذرات و کارایی ریزپوشانی) با استفاده از روش سطح پاسخ توسط دستگاه­های DLS و HPLC و در نهایت جهت تشخیص ساختار کریستالی و آمورف و میزان کریستالینیتی از دستگاه X-RD استفاده شد. در این پژوهش جهت تجزیه و تحلیل نتایج از روش آنالیز واریانس، با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده گردید.
یافته‌ها‌: نتایج حاصل از کروماتوگرام­ها نشان داد که روش بهینه جهت استخراج عصاره برگ زیتون حلال­های اتانول و آب (70:30)، در حمام بخار آب با دمای 40 درجه سانتی­گراد به مدت 30 دقیقه می­باشد. همچنین نتایج حاصل از دستگاه­های DLS و HPLC نشان داد که فرمول حاوی 05/0 عصاره، بالاترین میزان ریزپوشانی، کمترین اندازه ذرات و کمترین شاخص پراکندگی را دارا بود. همچنین نتایج حاصل از دستگاه X-RD نشان داد که نانوذره حاصل ساختار کریستالی داشته و میزان کریستالینیتی 52 درصد بود.
نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد در تهیه نانوذرات، هر چه مقدار ماده هسته­ای و سرعت افزودن فاز آبی حاوی عصاره به فاز لیپیدی کمتر و همچنین هر چه سرعت پروپ هموژنایزر بیشتر باشد، اندازه نانوذرات حاصل کوچک­تر و ساختار کریستالی منظم و بهتری حاصل خواهد شد.