سابقه و هدف: کمبود اسیدهای چرب ضروری در بیماران دیابتی دیده شده است. مکملیاری اسیدهای چرب امگا- 3 در کاهش بعضی عوارض دیابت، مؤثر است و در کنترل گلایسمیک دیابت مورد توجه قرار گرفته است اما این ماده ممکن است، استرس اکسیداتیو را افزایش دهد. در مطالعه حاضر، اثرات مکملیاری بر کنترل گلایسمیک و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی بررسی شده است.
مواد و روشها: در یک کارآزمایی بالینیِ دوسوکور تصادفیِ کنترل شده، به 81 بیمار دیابتی mg/day2714 مکمل اسید چرب امگا 3 (1548 میلیگرم EPA ، 828 میلیگرم DHA و 338 میلیگرم سایر اسیدهای چرب امگا- 3 ) و روغن آفتابگردان به عنوان دارونما، به مدت 8 هفته تجویز شد. دادههای دریافت غذایی با استفاده از یادآمد 24 ساعته خوراک، قبل و بعد از مکملیاری، جمعآوری و با نرمافزار
Food Processor II آنالیز شد. نمونه گیری از خون ناشتا و اندازه گیری وزن و قد در همان زمان انجام شد.
یافتهها: میانگین وزن، قد، نمایه توده بدن، دریافت روزانه انرژی، کربو هیدرات، پروتئین، چربی تام، اسیدهای چرب چند غیر اشباع، فیبر، ویتامینهای E، C، B، A، اسید فولیک و B12، "روی" و سلنیوم و متغیرهای بیوشیمیایی در ابتدای مطالعه بین دو گروه، تفاوت معنیداری نداشت. به علاوه، تفاوت معنیداری در وزن، نمایه توده بدن و دریافت غذایی روزانه، قبل و بعد از مطالعه در هیچ یک از دو گروه دیده نشد. درصد هموگلوبین گلیکوزیله در گروه مکملیاری کاهش معنیداری داشت (P=0/00) و در گروه کنترل به طور معنیداری افزایش یافت (P=0/02)، تغییرات این متغیر، بین دو گروه نیز تفاوت معنیداری نشان داد (P=0/00). مقادیر قند خون ناشتا ( mg/dl0/10 ±88/163 در مقابل 9/7±6/165)، ظرفیت تام اکسیدانی (mg/dl 7/0±62/3 در مقابل 07/0 ±79/3) فعالیت آنزیم سوپراکسید دسموتاز (U/gHb 9/11±16/417 در مقابل 14/14±22/449) و کاتالاز (k/gHb6/9± 72/150 در مقابل 6/12±86/151) تغییر معنیداری نداشت.
نتیجه گیری: مکملیاری اسید چرب امگا- 3 ممکن است در کنترل گلایسمیک بیماران دیابتی نوع 2 مفید باشد، ولی تأثیر معنیداری بر فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی ندارد.
Toorang F, Djazayery A, Jalali M, Eshraghian M, Farvid M, Pooya S, et al . Effects of dietary omeg-3 fatty acid supplementation on HbA1c, total antioxidant capacity and superoxide dismutase and catalase activities in type-2 diabetic patients: A randomized clinical trial . Iranian J Nutr Sci Food Technol 2009; 3 (4) :1-8 URL: http://nsft.sbmu.ac.ir/article-1-115-fa.html
تورنگ فاطمه، جزایری ابوالقاسم، جلالی محمود، اشراقیان محمدرضا، فروید مریم السادات، پویا شبنم، و همکاران.. تأثیر مکملیاری با اسیدهای چرب امگا-3 بر HbA1c، ظرفیت تام آنتیاکسیدانی و فعالیت سوپراکسیددسموتاز و کاتالاز در بیماران دیابتی نوع 2: کارآزمایی بالینی تصادفی . علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران. 1387; 3 (4) :1-8