هدی مستقیمی، ابوالقاسم جزایری، شیما جزایری، مهدی تهرانی دوست، بهرام رشیدخانی،
دوره ۱۲، شماره ۴ - ( زمستان ۱۳۹۶ )
چکیده
سابقه و هدف: تاکنون مطالعهای در خصوص ارتباط الگوهای غذایی و کارکردهای اجرایی انجام نشده است. با توجه به این که کارکردهای اجرایی بخشی از عملکردهای مغزی هستند که بر پیشرفت تحصیلی، رفتار و شناخت اثرگذارند و برخی مطالعات ارتباط الگوهای غذایی را با این متغیرها نشان دادهاند، مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط الگوهای غذایی و مقیاسهای رفتاری کارکرد اجرایی در دانشآموزان دبستانی ۸-۶ ساله انجامشد.
مواد و روشها: این مطالعه مقطعی در ۳۷۴ دانشآموز (۱۸۴ پسر و ۱۹۰ دختر) ۸-۶ سالهی پایه اول تا سوم ابتدایی شهر قم انجامشد. دریافتهای غذایی کودکان با استفاده از پرسشنامه نیمهکمی بسامد خوراک و کارکردهای اجرایی با استفاده از پرسشنامه درجهبندی رفتار کارکرد اجرایی (BRIEF) ارزیابی گردید. روش تحلیل عاملی جهت تعیین الگوهای غذایی غالب مورد استفاده قرار گرفت.
یافتهها: در مطالعه حاضر دو الگوی غذایی غالب شناسایی شد. الگوی غذایی سالم دارای مقادیر بالای سبزیجات، حبوبات، گوشت قرمز و میوهجات و الگوی غذایی ناسالم دارای مقادیر بالای مایونز، شیرینیجات، آبمیوههای صنعتی، گوجه، نوشابه و میانوعدهها بود. پس از تعدیل مخدوشگرهای احتمالی، در افرادی که در نیمه بالای الگوی غذایی سالم قرارداشتند، شانس عملکرد ضعیف در مقیاسهای بازداری، کنترل هیجانی و شاخص تنظیم رفتار به طرز معنیداری کمتر بود. همچنین افرادی که در نیمه بالای الگوی غذایی ناسالم قرار میگرفتند، شانس بیشتری برای عملکرد ضعیفتر در مقیاس کنترل هیجانی داشتند.
نتیجه گیری: الگوی غذایی سالم ارتباط مثبت با مقیاسهای رفتاری کارکرد اجرایی بهویژه مقیاسهای بازداری و کنترل هیجانی داشت و الگوی غذایی ناسالم با عملکرد ضعیفتر در مقیاس کنترل هیجانی در ارتباط بود.