نیما طیبی نژاد، تیرنگ نیستانی، بهرام رشیدخانی، بهاره نیکویه، علی کلایی، نسترن شریعت زاده، ملیحه زاهدی راد،
دوره ۷، شماره ۳ - ( پاييز ۱۳۹۱ )
چکیده
سابقه و هدف: افزایش غلظت فراورده‌های نهایی گلیکاسیون (AGEs) و استرس اکسیداتیو نقش مهمی در عوارض دیررس دیابت دارد. به تازگی، اثرات سودمند بهبود وضعیت ویتامین D بر وضعیت گلیسمی مبتلایان به دیابت نوع۲ نشان داده شده است. هدف این مطالعه، ارزیابی تأثیر مصرف دوغ غنی شده با ویتامین D و توأم ویتامین D و کلسیم بر سطوح سرمی AGEs و ox-LDL در بیماران دیابت نوع ۲ بود.
مواد و روشها: ۶۰ بیمار دیابتی در محدوده سنی ۳۰ تا ۶۰ سال به طور تصادفی به سه گروه تقسیم شدند: ۱. دوغ ساده (۱۵۰ میلی‌گرم کلسیم بدون ویتامین D در ۲۵۰ میلی‌لیتر)، ۲. دوغ غنی شده با ویتامین D (IU ۵۰۰ ویتامین D و ۱۵۰ میلی‌گرم کلسیم)، ۳. دوغ غنی شده با ویتامین D و کلسیم (IU ۵۰۰ ویتامین D و ۲۵۰ میلی‌گرم کلسیم). بیماران ۱۲ هفته روزانه ۲ بطری دوغ مصرف کردند. ارزیابی‌های رژیمی، تن‌سنجی و آزمایشگاهی در آغاز و پایان مداخله انجام شد.
یافتهها: میانگین غلظت سرمی ۲۵(OH)D در گروه دوم از nmol/L۱/۳۰±۶/۴۰ به nmol/L ۶/۳۲±۸/۷۶ (۰۰۱/۰>p) و در گروه سوم از nmol/L۷/۳۸±۱/۴۵ به nmol/L ۳/۳۵±۷/۷۲ (۰۰۱/۰>p) افزایش یافت. گلوکز ناشتا (۰۱۶/۰p= و۰۴۰/۰p= )، انسولین (۰۰۱/۰>p و ۰۰۹/۰p= )، HbA۱c ( به ترتیب ۰۰۱/۰p= و ۰۰۳/۰p= )، HOMA-IR (۰۰۱/۰>p و ۰۰۲/۰p= ) و سطوح سرمی AGEs (۰۲۹/۰p= و ۰۰۱/۰p= ) در گروه‌های دوم و سوم نسبت به گروه اول کاهش معنی‌داری داشت. تغییر معنی‌دار درون گروهی و بین گروهی در ox-LDL مشاهده نشد.
نتیجه گیری: دریافت روزانه دوغ غنی شده با ویتامین D با یا بدون کلسیم موجب افزایش غلظت ۲۵(OH)D ، بهبود شاخص‌های گلیسمی و کاهش AGEs در بیماران دیابتی شد، اما بر ox-LDL تأثیری نداشت.
واژگان کلیدی: ۲۵- هیدروکسی ویتامین D، فراورده‌های نهایی گلیکاسیون، LDL اکسیده، غنی‌سازی، دیابت نوع۲
نسترن شریعت زاده، ملیحه زاهدی راد، تیرنگ نیستانی، بهاره نیکویه، حمید علوی مجد، علی کلایی، نیما طیبی نژاد، سودابه هروی فرد، شبنم سالک زمانی، مریم سلیمانی،
دوره ۷، شماره ۵ - ( ويژه نامه زمستان ۱۳۹۱ )
چکیده
سابقه و هدف: از آنجایی که التهاب سیستمیک در ایجاد عوارض دراز مدت دیابت نقش مهمی دارد، این مطالعه برای تحقیق اثر ویتامین D دریافتی همراه با کلسیم یا بدون کلسیم بر روی شاخص‌های التهابی خاص بیماران دیابتی نوع ۲ انجام شد.
مواد و روشها: این کارآزمایی بالینی تصادفی دو سوکور بر روی ۹۰ مرد و زن ۶۰-۳۰ ساله دیابتی نوع ۲ انجام شد. بیماران شرکت کننده به صورت تصادفی به ۳ گروه دریافت کننده دوغ( دو بطری ml ۲۵۰ در روز ) تقسیم شدند . ۱. گروه دریافت کننده دوغ ساده (PD) : هر بطری حاوی: mg ۱۵۰ کلسیم، بدون ویتامین D قابل اندازه گیری. ۲. گروه دریافت کننده دوغ غنی شده با ویتامین D (DD): : هر بطری حاویIU ۵۰۰ ویتامین D و mg ۱۵۰ کلسیم. ۳. گروه دریافت کننده دوغ غنی شده با ویتامین D و کلسیم (CDD): هر بطری حاوی IU ۵۰۰ ویتامین D و mg ۲۵۰ کلسیم. تغییرات شاخص‌های التهابی ارزیابی شد.
یافتهها: در دو گروه DD و CDD غلظت شاخص‌های پروتئین واکنشگر c، IL-۱β، IL-۶، فیبرینوژن و پروتئین ۴ پیوندی با رتینول در مقایسه با ابتدای مطالعه کاهش معنی‌دار داشت. در گروه CDD کاهش پروتئین واکنشگر C و فیبرینوژن در مقایسه با گروه DD بیشتر ولی معنی‌دار نبود. در دو گروه DD و CDD افزایش معنی‌دار در غلظت آدیپونکتین سرم دیده شد (۰۵/۰< P). در گروه CDD متوسط تغییرات آدیپونکتین بالاتر از گروه PD بود (۰۲۱/۰ =P).
نتیجه گیری: دریافت روزانه دوغ غنی شده با ویتامین D در دیابتی‌های نوع ۲ باعث بهبود شاخص‌های التهابی می‌شود. کلسیم اضافی فقط بر شاخص ضد التهابی آدیپوکین مانند آدیپونکتین تأثیر مفید دارد.
کلید واژه‌ها: ویتامینD، التهاب، ادیپوکین‌ها، دیابت نوع ۲
