معصومه رفیعی، گیتی ستوده ، محمدرضا اشراقیان، محمود جلالی، روناک نیک بزم، مرجان قانع بصیری، ندا نورشاهی، فریبا کوهدانی،
دوره ۱۰، شماره ۱ - ( بهار ۱۳۹۴ )
چکیده
سابقه و هدف: شواهد متعددی همبستگی بالای لپتین سرم با نماگرهای بافت چربی را نشان دادهاند ولی ارتباط آن با سایر عوامل محیطی از قبیل رژیم غذایی و فعالیت جسمی و همچنین ترکیب چربیهای خون روشن نیست. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط لپتین با اندازههای تنسنجی، فعالیت جسمی، نماگرهای لیپیدی، انرژی و درشت مغذیهای دریافتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ شهر تهران انجام گرفت.
مواد و روشها: در این مطالعه مقطعی ۲۷۱ فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ مورد بررسی قرار گرفتند. اندازههای تنسنجی (نمایه توده بدن، دور کمر و درصد چربی بدن)، دریافت انرژی و درشت مغذیها و فعالیت جسمی تعیین شدند. سطوح لپتین، کلسترول تام، تری گلیسیرید، LDL و HDL نیز اندازهگیری شدند.
یافتهها: سطوح سرمی لپتین زنان به طور معنیداری بیشتر از مردان بود (۰۰۱/۰p=). سطوح سرمی لپتین در کل جمعیت ارتباط مثبت و معنیداری با اندازههای تنسنجی (۰۰۱/۰p=) و ارتباط منفی با سن (۰۴۸/۰, p=۱/۰r= -) و فعالیت جسمی (۰۴/۰, p=۱۲/۰r= -) داشت. در مردان و زنان نیز بین لپتین سرم با اندازههای تنسنجی همبستگی مثبت و معنیداری وجود داشت (۰۵/۰p<). علاوه بر آن لپتین سرم با سطوح سرمی LDL (۰۳/۰, p=۳۵/۰r= ) و HDL کلسترول (۰۲/۰, p=۲۵/۰-r= ) در مردان و با درصد انرژی دریافتی از پروتئین
(۰۲/۰, p=۰۸/۰r= ) در زنان همبستگی معنیداری نشان داد. همچنین همبستگی منفی و معنیداری بین لپتین با فعالیت جسمی
(۰۴/۰ , p=۱۵/۰r= -) در زنان مشاهده شد.
نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که اندازههای تنسنجی (وزن، نمایه توده بدن، دور کمر و درصد چربی بدن)، LDL، کلسترول سرم و درصد انرژی دریافتی از پروتئین به طور مثبت و HDL ، فعالیت جسمی و سن به طور منفی با لپتین در ارتباط هستند.
واژگان کلیدی: لپتین، نمایه توده بدن، فعالیت جسمی، لیپید، دیابت نوع ۲