سابقه و هدف:امروزه روشهای متنوعی جهت حفظ و نگهداری و افزودن زمان ماندگاری فرآوردههای آبزیان مورد استفاده قرار میگیرد که خشک کردن حرارتی یکی از آنها است. در پژوهش کنونی شاخصهای شیمیایی و ترکیب اسیدهای چرب ماهی آمور تحت شرایط خشک کردن حرارتی مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روشها:نمونههای ماهی به مدت 4 تا 24 ساعت در خشککن با 65 درجه سلسیوس خشک شده و در دمای 4 درجه سلسیوس تحت بستهبندی معمولی نگهداری شدند. درجه حرارت و زمان خشک کردن تا کاهش رطوبت به 40 درصد، کنترل شد. تغییرات در فاکتورهای ارزش غذایی، شاخصهای کیفیت شامل مجموع بازهای فرار (TVB-N)، اندیس پراکساید (PV)، تیوباربیتوریک اسید (TBA) و اسیدهای چرب آزاد (FFA) و پروفایل اسیدهای چرب (FA) مورد بررسی قرار گرفت.
یافتهها:در ماهی خشکشده به دلیل کاهش رطوبت، مقادیر پروتئین (از 01/16 به 15/31 درصد)، خاکستر (از 6/1 به 41/6 درصد) و چربی (از 30/4 به 62/13 درصد) افزایش یافت (05/0p<). بعلاوه، میزان pH از 21/6 به 61/6، مجموع بازهای فرار (TVB-N) از 21/3به 27/27 میلیگرم در صد گرم نمونه، اندیس پراکساید از 86/0 به 37/6 میلی اکی والان گرم در کیلوگرم نمونه و میزان TBA از 045/0 به 256/1 میلیگرم مالون آلدهید بر کیلوگرم نمونه و FFA از 45/0 به 79/1 برحسب درصد اسید اولئیک در ماهی خشک شده افزایش یافت (05/0p<). پروفایل اسیدهای چرب نیز در اسیدهای چرب گروه امگا-3 از 29/2 به 15/2، گروه امگا-6 از 24/13 به 18/16 و مجموع EPA+DHA نمونهها از 78/1 به 06/1 g/100g تغییر پیدا کرده است.
نتیجه گیری:تمام شاخصهای شیمیایی کیفیت طی نگهداری در سردخانه تغییر کردند ولی کیفیت محصول خشک بعد از 30 روز نگهداری در 4 درجه سلسیوس در محدوده قابل مصرف حفظ شد.
Hedayatifard M, Fadavi A, Youseftabar-Miri N. Effect of Thermal Drying Process on the Chemical Indices and Fatty acids Composition of Grass-Carp (Ctenopharyngodon idella) and those changes during storage at 4°C . Iranian J Nutr Sci Food Technol 2017; 12 (2) :105-116 URL: http://nsft.sbmu.ac.ir/article-1-2148-fa.html
هدایتی فرد مسعود، فدوی ابوالفضل، یوسف تبار میری نجمه. اثر فرآیند خشک کردن حرارتی روی شاخصهای شیمیایی و ترکیب اسیدهای چرب بافت ماهی آمور (Ctenopharyngodon idella) و نگهداری آن در 4 درجه سلسیوس. علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران. 1396; 12 (2) :105-116