سابقه و هدف:غذاهای تخمیری نقش مهمی در تغذیه انسان دارند. کشک زرد از جمله غذاهای تخمیری در استان سیستان و بلوچستان است که برپایه تخمیر غلات توسط ماست تهیه میشود. هدف از این تحقیق ارزیابی اثر جایگزینی آرد جو با آرد گندم و نوع آغازگر بر بهبود خواص تغذیهای و حسی کشک زرد است. مواد و روشها:اثر جایگزینی آردجو (در سطوح: 0، 15 و 30 درصد) و نوع آغازگر (بدون تلقیح،ساکارومایسس سرویزیهPTCC5052، لاکتوباسیلوس دلبروکیPTTC1737، لاکتوباسیلوس پلانتاروم PTCC1058 به تنهایی و در ترکیب با یکدیگر) بر مقادیر pH، اسیدیته، پروتئین، پروتئین قابل هضم، اسید فیتیک، روی، قابلیت دسترسی روی، فنل کل، خاصیت آنتیاکسیدانی (DPPH)، و پذیرش کلی کشک زرد بررسی شد. یافتهها:نتایج نشان داد تمامی صفات اندازهگیری شده تحت تأثیر نوع آغازگر و سطح جایگزینی آردجو قرار داشتند (05/0p<). با افزایش سطح جایگزینی آرد جو، مقادیر پروتئین، اسید فیتیک، فنل و خواص آنتیاکسیدانی در مقایسه با نمونه کنترل (سطح جایگزینی صفر، بدون تلقیح) افزایش یافت (05/0p<). همچنین تلقیح میکروبی باعث کاهش مقدار اسید فیتیک و افزایش قابلیت هضم پروتئین، قابلیت جذب روی، خواص آنتیاکسیدانی و پذیرشکلی در مقایسه با نمونه کنترل گردید (05/0p<). نتیجه گیری:باتوجه به شاخصهای مقدار پروتئین، قابلیت جذب روی، قابلیت هضم پروتئین و پذیرشکلی سطح جایگزینی 15 درصد آرد جو و استفاده از آغازگر مخلوط لاکتوباسیلوس پلانتاروم + ساکارومایسس سرویزیه جهت تهیه کشک زرد پیشنهاد میشود.
Hamidi P, Najafi M, Tavakoli M. Effects of Starter Type and Barley Flour Replacement Level on Nutritional Characteristics of Kashk-e-Zard. Iranian J Nutr Sci Food Technol 2022; 17 (1) :91-100 URL: http://nsft.sbmu.ac.ir/article-1-3341-fa.html
حمیدی پیام، نجفی محمد علی، توکلی محمود. اثر نوع آغازگر و سطح جایگزینی آرد جو بر ویژگی های تغذیه ای کشک زرد. علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران. 1401; 17 (1) :91-100