۴ نتیجه برای ذوقی
منیره دادخواه پیرآغاج، مریم امینی، آناهیتا هوشیار راد، مرتضی عبداللهی، تلما ذوقی، مریم اسلامی،
دوره ۳، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۸۷ )
چکیده
سابقه و هدف: بسیاری از عادات و ترجیحات غذایی، در دوران کودکی شکل می‌گیرد. پیروی از الگوی غذایی صحیح و متعادل، یکی از مهم‌ترین عوامل بازدارنده از بیماری‌های تحلیل برنده در بزرگسالی است. بنابراین، تعیین الگوی غذایی کودکان در صدر اولویت‌های بهداشتی قرار می‌گیرد. مطالعه حاضر با هدف تعیین الگوی وعده‌های اصلی و میانْ‌‌وعده‌های غذایی کودکان دبستانی شهر تهران در سال‌های ۸۴-۱۳۸۲ انجام شد.
مواد و روشها: ۷۶۱ دانش آموز دختر و پسر از پایه های اول تا پنجم دبستان (۳۷۸ دانش آموز از پایه اول و ۳۸۳ دانش آموز از سایر پایه‌ها) از کلیه مناطق ۱۹ گانه شهر تهران با روش نمونه‌گیری خوشه ای چند مرحله‌ای وارد مطالعه شدند. جمع آوری اطلاعات در دو بخش، یک بخش از طریق مصاحبه با دانش‌آموزان وبخش دیگراز طریق مصاحبه با مادران یا مراقبین کودکان طی ۲ تا ۳ روز مراجعه به مدارس صورت گرفت. اطلاعات مربوط به مصرف مواد غذایی توسط پرسشنامه های یادآمد خوراک یک روزه و بسامد مصرف میان‌وعده‌ها طی یک ماه گذشته جمع آوری شد. داده‌های توصیفی برای متغیر های کمّی به شکل میانگین و انحراف معیار و برای متغیرهای کیفی به صورت توزیع فراوانی ارائه شد.
یافتهها: میانگین دریافت انرژی در دانش‌آموزان پایه اول ۵۵۱ ± ۱۹۱۰ و در سایر پایه‌ها ۵۳۹ ± ۲۰۱۴ کیلوکالری بود. در مقایسه با نیاز، دریافت انرژی در تمام نمونه‌های مورد بررسی(۹۵%نیازدر پایه اول و ۹۱% نیاز در سایر پایه‌ها) و آهن (۸۶%نیاز ) درسایر پایه ها (دوم تا پنجم) ناکافی بود. دریافت مواد مغذی دیگر در حد توصیه شده بود. در مجموع، میانگین دریافت روزانه انرژی، پروتئین و برخی از ویتامین‌های گروه B در دختران بیش‌تر از پسران به دست آمد (۰۵/۰P<). بیشترین درصد انرژی دریافتی روزانه در وعده‌های اصلی، از ناهار (۲۸%) و در میان‌وعده‌ها از عصرانه (۲۲%) تامین می‌شد. میان‌وعده‌ها حدود ۴۰% از انرژی دریافتی روزانه را در دانش‌آموزان مورد بررسی تأمین می‌کردند. چگالی دریافت پروتئین و چربی در همه دانش‌آموزان در وعده‌های اصلی، بالاتر و چگالی دریافت کربوهیدرات، کلسیم و ویتامین C به ازای هر ۱۰۰۰ کیلو کالری در میان‌وعده‌ها بیش‌تر بود. چگالی آهن دریافتی به ازای هر۱۰۰۰ کیلو کالری در وعده‌ها و میان‌وعده‌های مصرفی تقریبا مشابه بود. تقریبا تمام دانش‌آموزان، میوه ها و فراورده‌های قنادی را در طول هفته به عنوان میان‌وعده مصرف می‌کردند.
نتیجه گیری: میان‌وعده‌ها نقش مهمی در تامین انرژی و مواد مغذی دریافتی روزانه در دانش‌آموزان دبستانی داشتند وحتی در بعضی موارد، سهم آن‌ها از وعده‌های اصلی(مثل صبحانه) مهم‌تر بود. توجه به و نقش مهم میان‌وعده‌ها در تامین نیازهای کودکان، می‌تواند در جهت سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی مناسب برای ارتقای وضعیت تغذیه کودکان سودمند باشد.
اعظم دوست محمدیان، تیرنگ نیستانی، میترا ابتهی، منیره دادخواه، هما حیدری، تلما ذوقی، بهاره نیکویه، آناهیتا هوشیار راد، محسن نعمتی، محسن مداح،
دوره ۷، شماره ۵ - ( ويژه نامه زمستان ۱۳۹۱ )
چکیده
سابقه و هدف: تغذیه مناسب برای یک کودک معلول مانند یک کودک تن‌درست، امری ضروری است. کودکان معلول جسمی- حرکتی به دلایل متعددی در معرض خطر سوءتغذیه‌اند و سوءتغذیه با افزایش وخامت وضعیت بالینی و احتمال ابتلائات بعدی، مشکلات بیشتری را به کودک، خانواده و در نهایت جامعه تحمیل می‌کند. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین دریافت غذایی در کودکان دبستانی معلول جسمی- حرکتی انجام شد.
مواد و روشها: ۱۶۳ کودک معلول جسمی- حرکتی در گروه سنی ۶-۱۲ سال، از هر دو جنس از شهر تهران وارد مطالعه شدند اطلاعات الگوی مصرف مواد غذایی کودکان با استفاده از پرسشنامه‌ی ۲۴ ساعت یادآمد خوراک دو روزه و پرسشنامه‌ی بسامد مصرف مواد غذایی (در برگیرنده‌ی ۹۲ قلم ماده‌ی غذایی) گردآوری شد.
یافتهها: دریافت کلسیم و آهن در کودکان معلول به ترتیب ۷۶% و ۵۶% مقادیر توصیه شده (RDA) بود و دریافت پروتئین، کلسیم و ریبوفلاوین در این گروه در دختران در مقایسه با پسران به طرز معنی‌داری کمتر بود در حالی که دریافت انرژی تفاوت معنی‌داری را نشان نداد. میانگین دریافت روزانه‌ی انرژی بیش از ۹۰% بود. اما میانگین دریافت روزانه‌ی کلسیم و آهن به ترتیب ۸/۷۵% و ۷/۵۸% نیاز بود. علی رغم عدم اختلاف معنی‌دار در دریافت انرژی و چربی، دریافت پروتئین، کلسیم و ریبوفلاوین به طرز معنی‌داری در دختران کمتر از پسران بود (۰۵/۰>p).
نتیجه‌گیری: کمبود دریافت انرژی و برخی مواد مغذی در کودکان معلول جسمی- حرکتی شیوع بالایی دارد این مساله ممکن است ناشی از ترکیب نامناسب رژیم غذایی و چگالی پایین مواد مغذی مهمی چون آهن، کلسیم و احتمالاً روی باشد. از این رو آموزش تغذیه‌ی مراقبین و به ویژه مادران کودکان معلول جسمی- حرکتی در راستای بهبود کیفی رژیم غذایی و روش‌های خورانش ضرورت دارد.
واژگان کلیدی: دریافت غذایی، کودک معلول جسمی- حرکتی
روشنک روستایی، مجید حاجی فرجی، محمود دژکام، آناهیتا هوشیار راد، یداله محرابی، تلما ذوقی،
دوره ۸، شماره ۱ - ( بهار ۱۳۹۲ )
چکیده
سابقه و هدف: اختلالات خوردن به عنوان سندرم‌های روان‌شناختی مرتبط با چاقی شناخته می‌شوند که غالباً برای اولین بار در طول نوجوانی ایجاد می‌شوند و تا دوران بزرگسالی ادامه می‌یابند. مطالعه‌ی حاضر با هدف تعیین شیوع سندرم اختلالات خوردن و برخی عوامل مرتبط با آن در دختران دانش‌آموز دبیرستانی شهر تهران انجام شد.
مواد و روشها: در این مطالعه‌ی توصیفی مقطعی، ۲۷۶۶ دختر دانش‌آموز از دبیرستان‌های دولتی و غیر انتفاعی در پنج منطقه شهر تهران به روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای انتخاب شدند. تشخیص اختلالات خوردن در دو مرحله با استفاده از پرسشنامه‌های غربالگری ( (EAT- ۲۶ و تشخیصی اختلالات خوردن انجام پذیرفت. برای کسب اطمینان از درک مفاهیم و صحت پاسخ‌ها مصاحبه کوتاه فردی نیز با هر یک از نمونه‌ها انجام گرفت. وزن و قد دانش‌آموزان با روش‌های استاندارد اندازه‌گیری و وضعیت وزن بر اساس صدک‌های نمایه‌ی توده بدن در مقایسه با جداول CDC۲۰۰۰ به صورت کم وزنی (th ۵<)، اضافه وزن ( th ۹۵-۸۵) و چاقی (th ≤۹۵) تعریف شد. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها با استفاده از آزمون‌های اماری کای دو، تحلیل واریانس یک‌طرفه و رگرسیون لجستیک انجام پذیرفت.
یافتهها: از بین کل دانش‌آموزان مورد بررسی ۲۱% امتیاز بالاتر از ۲۰ (نقطه‌ی برش) را در پرسشنامه غربالگری کسب کردند و امتیاز ۵/۶۰% دانش‌آموزان کمتر از ۱۵ بود. شیوع سندرم خفیف اختلالات خوردن، (افرادی که معیار کامل بی‌اشتهایی یا پرخوری عصبی را نداشتند) ۵/۶% و پرخوری عصبی ۱/۲% به دست آمد. موارد بی‌اشتهایی عصبی در نمونه‌های مورد بررسی مشاهده نشد. بر اساس نتایج رگرسیون لجستیک، بین متغیرهای دموگرافیک مورد بررسی رابطه‌ی معنی‌داری با اختلالات خوردن مشاهده نشد. اما اضافه وزن و چاقی، شانس ابتلا به اختلالات خوردن (نسبت شانس ۷۲/۳ با فاصله‌ی اطمینان ۹۵%: ۴۵/۲ تا ۶۷/۵، ۰۰۰۱/۰P<) را به طور معنی‌داری افزایش داد.
نتیجه گیری: شیوع اختلالات خوردن در دختران نوجوان در سطح قابل توجهی قرار دارد؛ هر چند در مقایسه با مطالعات انجام شده در سال‌های قبل، افزایش چندانی را نشان نمی‌دهد. اما نظر به تأثیرات شدید این اختلالات بر سلامت جسمی و روحی نوجوانان، شناسایی سایر عوامل زیستی، محیطی، خانوادگی و اجتماعی موثر در ایجاد و پیشرفت اختلالات خوردن در این گروه باید بررسی شود.
واژگان کلیدی: اختلالات خوردن، نوجوانان، چاقی، اضافه وزن
آلاله ذوقی، کیانوش خسروی داران، سارا سهراب وندی،
دوره ۸، شماره ۳ - ( پاییز ۱۳۹۲ )
چکیده
سابقه و هدف: اسید سیتریک یکی از پرمصرف‌ترین فرآورده‌های تخمیری است و کوشش‌های زیادی برای کاهش هزینه تولید آن به عمل آمده است. هدف این تحقیق مقایسه تولید اسید سیتریک از کاه گندم و باگاس نیشکر به عنوان سوبسترای ارزان قیمت، با آسپرژیلوس نایجر در تخمیر حالت جامد می‌باشد. همچنین فاکتورهای مؤثر بر تولید مانند pH، رطوبت اولیه سوبسترا، غلظت اولیه قند، میزان تلقیح، سن اسپور، درصد متانول و منبع نیتروژن، دما، زمان تخمیر، نوع حلال و زمان اعمال بخار بررسی شدند.
مواد و روشها: آسپرژیلوس نایجر PTCC ۵۰۱۰، در اسلنت‌های PDA به مدت ۵ روز در دمای C°۳۰ گرمخانه‌گذاری و از آن سوسپانسیون اسپوردار تهیه شد. سپس سوبسترای خشک توزین و pH، رطوبت، قند و نیتروژن آن تنظیم شد. پس از اتوکلاو سوبسترا، تلقیح و گرمخانه‌گذاری انجام شد. محیط کشت با آب مقطر یا استون فروشویی شد و جداسازی فاز مایع و جامد به کمک صافی و سانتریفوژ انجام گرفت.
یافتهها: بیشترین تولید اسید سیتریک ۴۷ و ۵/۹۴ گرم به ازای کیلوگرم کاه و باگاس نیشکر خشک به دست آمد. راندمان تولید بر مبنای مقدار قند قابل تخمیر کاه گندم و باگاس نیشکر به ترتیب برابر با ۹۳ و ۹۷ درصد تعیین شد. بیشترین میزان بهره‌دهی از کاه و باگاس به ترتیب به ۲۱/۱۱ و ۲۲/۲۲ گرم بر کیلوگرم در روز رسید.
نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد کاه گندم و باگاس نیشکر سوبستراهای مؤثر و اقتصادی در تولید اسید سیتریک هستند. پس از فروشویی اسید سیتریک و پاکسازیِ محیط کشت تخمیر می توان به عنوان خوراک دام استفاده کرد.
واژگان کلیدی: تولید اسید سیتریک، تخمیر حالت جامد، باگاس نیشکر، کاه گندم، آسپرژیلوس نایجر
