دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه علوم و صنایع غذایی، تهران، ایران ، : homapourmasoud@gmail.com
چکیده: (10126 مشاهده)
سابقه و هدف: ترکیب روغن زیتون در ارقام و شرایط مختلف کاشت متفاوت است. با توجه به این که استان فارس مناطق مستعد کشت زیتون به شمار میآید؛ این پژوهش با هدف بررسی ویژگیهای دو رقم اصلی زیتون (زرد و روغنی) شهرهای شیراز و کازرون صورت گرفت.
مواد و روشها: نمونه برداری از دو رقم زیتون زرد و روغنی در دو شهر شیراز و کازرون انجام شد و پس از تعیین ویژگیهای فیزیکی، میوههای زیتون تحت استخراج مکانیکی قرار گرفتند، به این ترتیب که ابتدا میوهها آسیاب شده و سپس طی مرحله مالش دادن قطرات ریز روغن به یکدیگر ملحق شدند. سپس استحصال روغن بهوسیله سانتریفوژ انجام شد. آزمایشات فیزیکی میوه شامل اندازهگیری طول، عرض، وزن و حجم و آزمایشات شیمیایی بر روی روغن استحصالی مشتمل بر اسیدیته، پراکسید، عدد یدی، عدد صابونی، ترکیبات غیر-قابلصابونی به روش AOCS و ترکیب اسیدهای چرب توسط کروماتوگرافی گازی صورت گرفت.
یافتهها: تمامی شاخصهای فیزیکی و شیمیایی مورد ارزیابی به جز میزان اولئیک اسید در رقم روغنی کازرون با استانداردهای ملی و بین المللی روغن زیتون مطابقت داشت. تفاوت معنیداری بین اسیدیته، عدد یدی و پراکسید ارقام زرد و روغنی در هر دو منطقه وجود داشت (05/0P<) ؛ در حالی که در مورد عدد صابونی و ترکیبات غیرقابلصابونی اختلاف معنیدار ملاحظه نشد (05/0P>). اولئیک اسید رقم زرد بالاتر از رقم روغنی و اسیدهای پالمیتیک، پالمیتولئیک، لینولئیک و لینولنیک رقم روغنی بیش از رقم زرد بود. رقم زرد شیراز دارای اولئیک اسید بیش از سایر نمونهها بود و در رقم روغنی کازرون پایینتر از حداقل استاندارد تعیین گردید.
نتیجه گیری: روغن زیتون رقم زرد شیراز دارای بالاترین سطح اولئیکاسید (75%) و پائینترین میزان لینولئیکاسید است و از لحاظ ویژگیهای کیفی ممتاز میباشد. در حالی که رقم روغنی شهر کازرون به سبب اولئیکاسید پایین و لینولئیک اسید بالا از کیفیت پایینی برخوردار است. بنابراین نتایج حاصل نشان داد؛ کیفیت روغن زیتون تابعی از نوع رقم و اقلیم کشت آن میباشد.
واژگان کلیدی: روغن زیتون، رقم زرد، رقم روغنی، کازرون، شیراز
Homapour M, hamedi M, Moslehishad M, Safafar H. Physical and chemical properties of olive oil extracted from olive cultivars grown in Shiraz and Kazeroon. Iranian J Nutr Sci Food Technol 2014; 9 (1) :121-130 URL: http://nsft.sbmu.ac.ir/article-1-1182-fa.html
هماپور مسعود، حامدی منوچهر، مصلحی شاد مریم، صفافر حامد. بررسی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی دو رقم زیتون زرد و روغنی شهرهای شیراز و کازرون. علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران. 1393; 9 (1) :121-130