مواد و روش‌ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی دو سوکور متقاطع بر روی 51 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 در محدوده سنی 70-35 سال انجام شد. پس از دوره 2 هفته­ای آمادگی که از بیماران خواسته شد هیچ مکمل تغذیه‌ای حاوی آنتی‌اکسیدان و غذاهای حاوی سین بیوتیک دریافت نکنند، بیماران به‌طور تصادفی برای مصرف گز سین­بیوتیک غنی­شده با بتاکاروتن (51=n) یا گز کنترل (51=n) به مدت 6 هفته تقسیم شدند. پس از سه هفته استراحت، به‌طور متقاطع مصرف 6 هفته بعدی افراد شروع شد. گز سین‌بیوتیک غنی‌شده با بتاکاروتن حاوی  CFU10⁷ باکتری لاکتوباسیلوس اسپوروژنز سویه با دوام و مقاوم به حرارت از باکتری پروبیوتیک، 15/0 گرم اینولین به‌عنوان پری­بیوتیک و 04/0 گرم بتاکاروتن به ازای هر گرم گز بود. گز کنترل (مشابه گز سین بیوتیک بدون باکتری، اینولین و بتاکاروتن) در بسته‌های 7 گرمی بسته‌بندی شد. به بیماران توصیه شد که روزانه 3 عدد گز سین بیوتیک یا گز کنترل را مصرف کنند. نمونه خون ناشتا از بیماران در ابتدا و 6 هفته بعد از مداخله برای اندازه‌گیری فراسنج بیوشیمیایی گرفته شد.

یافته‌ها‌: بعد از 6 هفته مداخله، مصرف گز سین‌بیوتیک غنی‌شده با بتاکاروتن در مقایسه با گز کنترل، منجر به کاهش معنی‌دار در انسولین سرمی (تغییرات از ابتدا: 90/7±00/1- در مقابل µIU/mL  91/6±68/3، 002/0P<)، مقاومت به انسولین HOMA-IR
(96/3 ±73/0- در مقابل 09/4±82/1، 002/0P<)، HOMA-B (75/19 ±52/0- در مقابل 15/17±71/8، 01/0P<)، تری­گلیسرید (53/49±86/2- در مقابل mg/dL 10/50±14/20، 02/0P<)، کلسترول VLDL (90/9±57/0- در مقابل mg/dL 02/10± 03/4، 02/0P<) و نسبت کلسترول کل به HDL (08/1±01/0- در مقابل 81/0±64/0، 001/0P<) شده است.

نتیجه گیری: در مجموع، مصرف گز سین­بیوتیک غنی‌شده با بتاکاروتن به مدت 6 هفته در بیماران دیابتی نوع 2 در مقایسه با گز کنترل، اثرات مفیدی بر روی غلظت انسولین سرمی، مقاومت به انسولین، تری‌گلیسرید، VLDL کلسترول و نسبت کلسترول کل به HDL داشته است، ولی روی سایر فراسنج‌های بیوشیمیایی تأثیری نداشت.

واژگان کلیدی: سین‌بیوتیک، مقاومت به انسولین، کنترل گلیسمیک، چربی خون، دیابت نوع 2