سابقه و هدف: با توجه به مصرف روزافزون فراوردههای گوشتی و استفاده از نیتریت سدیم در این محصولات، به عنوان نگهدارنده، آنتیاکسیدان و تثبیت کننده رنگ و مخاطرات ناشی از استفاده از این نمک مانند ایجاد مسمومیت و سرطانزایی نیتروزآمینها، این مطالعه با هدف تعیین الگوی تغییرات باقیمانده نیتریت سدیم در 4 گروه فراورده گوشتی تولیدی کشور در مدت زمان نگهداری در دمای 0C4 انجام شد.
مواد و روشها: در این مطالعه که به روش توصیفی انجام گرفت، 4 گروه فراورده گوشتی قرمز حرارت دیده بر اساس استاندارد ملی کشور شامل محصولات دارای 40، 55 تا 60، 80 و 90 درصد گوشت حاوی mg/kg120 نیتریت سدیم، در یکی از واحدهای تولیدی کشور، در 3 نمونه برای هر گروه از فراوردهها تولید شد. نمونهها در حین فرایند و طی نگهداری در دمای 0C4 ، به مدت 87 روز، در21 نوبت و 2 بار تکرار از نظر میزان باقیمانده نیتریت سدیم طبق روش AOAC مورد آزمون قرار گرفتند.
یافته ها: میزان باقیمانده نیتریت سدیم در فراورده حاوی40 درصد گوشت از مقدار mg/kg 66 در روزِ تولید با یک روند نزولی پس از اتمام بررسی به مقدار mg/kg21 رسید. میزان نیتریت سدیم در فراورده حاوی 55 درصد گوشت از 63 به mg/kg 20 ، در فراورده حاوی 80 درصد گوشت از 53 به mg/kg4 و درفراورده حاوی 90 درصد گوشت از 51 به mg/kg3 رسید. پس از 87 روز نگهداری، تفاوت بین سطح نیتریت سدیم در هر فراورده به طور معنی داری کاهش یافت. درمقایسه 4 گروه فراورده از نظر باقیمانده نیتریت، اختلافی بین سطوح 40 با 55 و 80 با 90 درصد گوشت وجود نداشت، ولی بین باقیمانده نیتریت سدیم در سطوح 40 و 55 با 80 و 90 به طور معنیداری اختلاف وجود داشت(05/0p<).
نتیجه گیری: با توجه به زیانهای ناشی از باقیمانده نیتریت و مشتقات حاصل از آن برای سلامت انسان، پیشنهاد میشود با در نظر گرفتن جوانب میکروبی و ارگانولپتیک فراوردهها، میزان مجاز نیتریت افزوده شده با توجه به درصد گوشت آنها تغییر یابد و برای 4 گروه فراورده گوشتی حرارت دیده موجود در کشور، با توجه به درصد گوشت و الگوی تغییرات باقیمانده نیتریت سدیم از این ماده استفاده شود.
Khaksar R, Hosseini H, Ferdowsi R, Akhavan H, Ahmadi H, Abbasi M. Nitrite Residual Changes in Four Types of Heated Red Meat Products During Storage at 4 Degrees Centigrade . Iranian J Nutr Sci Food Technol 2007; 2 (2) :45-50 URL: http://nsft.sbmu.ac.ir/article-1-40-fa.html
خاکسار رامین، حسینی هدایت، فردوسی روح ا...، اخوان طباطبایی حمید، احمدی حامد، عباسی مهدیه. بررسی الگوی تغییرات باقیمانده نیتریت سدیم در چهار گروه فراورده گوشتی (قرمز) حرارت دیده در مدت زمان نگهداری در دمای 0C4. علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران. 1386; 2 (2) :45-50