سابقه و هدف:گیاهان دارویی به عنوان یکی از منابع مهم دارویی در جهان هستند. عفونت ادراری از رایجترین عفونتهای بشری و عفونت خون از عوامل مهم مرگ و میر در جهان است. مقاومت به آنتی بیوتیکها در سالهای اخیر به عنوان یک مشکل اساسی جهان مطرح است. گیاهان دارویی آنتیاکسیدان طبیعی هستند. بابونه دارویی، شاهتره گلریز، سیاهدانه و مورد از مهمترین گیاهان در طب سنتی میباشندکه در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتهاند. مواد و روشها:گیاهان ابتدا توسط دستگاه آسیاب برقی پودر شده و سپس به روش ماسراسیون عصاره هیدروالکی آن تهیه و پس از الکل پراکنی، لیوفیلیز گردید و از آن سه غلظت 64، 160 و 220 میلیگرم در میلیلیتر تهیه شد. اثر ضد میکروبی به روش دیسک دیفیوژن و آنتیاکسیدان به روش DPPH بررسی شد. یافتهها:بیشترین درصد مهار نسبت به دیسک دارویی جنتامایسین، برای گیاه مورد در برابر باکتری اشریشیاکلی (86 درصد) و سودوموناس آئروژینوزا (100درصد) بود و برای استافیلوکوکوس اورئوس نسبت به دیسک اریترومایسین نیز 100 درصد مشاهده شد. گیاه سیاه دانه بیشترین میزان اثر آنتیاکسیدانی (حدود 60 درصد) و مورد با 43 درصد کمترین میزان اثر آنتیاکسیدانی را داشت. با انجام تست GC-MS مشخص شد بیشترین ماده مؤثره در گیاهان مورد، سیاهدانه، شاهتره گلریز و بابونه دارویی به ترتیب بنزنتریول (Benzenetriol) (97/30 درصد)، اکتادکادینوییکاسید (Octadecadienoic acid) (35/44 درصد)، پیران (Pyran) (26/13 درصد) و بنزوپیران (Benzopyran) )24/50 درصد) بود. نتیجه گیری:گیاه مورد دارای بیشترین اثر ضد میکروبی و گیاه سیاهدانه دارای بیشترین اثر آنتیاکسیدانی میباشد.
Lotfi Vanashi A, Ghamari F, Farahmand S, Jamshidi A. Study of Antimicrobial and Antioxidant Effects and Phytochemical Characteristics of Matricaria recutita L, Nigella sativa L., Fumaria parviflora Lam and Myrtus communis L. Extracts on Pathogenic Bacteria from Human Blood and Urine Cultures. Iranian J Nutr Sci Food Technol 2023; 18 (2) :39-49 URL: http://nsft.sbmu.ac.ir/article-1-3610-fa.html
لطفی وناشی ابوذر، قمری فاطمه، فرهمند سمیه، جمشیدی آمنه. بررسی خواص ضد میکروبی، آنتیاکسیدانی و فیتوشیمیایی، عصاره بابونه، سیاه دانه، شاهتره و مورد بر روی باکتری های بیماری زای جدا شده از نمونه های کشت خون و ادرار. علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران. 1402; 18 (2) :39-49