سابقه و هدف: ترکیبات فنلی که در منابع گیاهی وجود دارند، با کاهش سرعت اکسیداسیون چربیها ارزش تغذیهای مواد غذایی را بهبود میبخشند. استفاده از آنتی اکسیدانهای سنتزی به دلیل سمیت و خطراتی که دارند محدود شده است. در این مطالعه، فعالیت آنتیاکسیدانی عصاره پوست سیبزمینی راجا در روغن سویا بررسی شد در زمینه استخراج ترکیبات فنلی از پوست سیبزمینی راجا تحقیقاتی انجام شد.
مواد و روشها: ترکیبات فنلی با استفاده از روش پرکولاسیون با حلال متانول و روش فراصوت با 5 حلال متانول، اتانول، هگزان، استن و آب از پوست سیبزمینی راجا استخراج شد. اندازهگیری غلظت ترکیبات فنلی عصارهها با روش فولین سیوکالتو انجام شد. فعالیت آنتیاکسیدانی عصاره پوست سیبزمینی راجا در روغن سویا با استفاده از دو روش گرمخانهگذاری و رنسیمت بررسی شد و اعداد پراکسید و تیوباربیتوریک برای بررسی پیشرفت واکنش اکسیداسیون اندازهگیری شدند.
یافتهها: بیشترین راندمان عصارهگیری به حلالهای آب (5/15%) و متانول (9/6%) و بیشترین مقدار ترکیبات فنلی به حلال متانول (gµ68/680 به ازای گرم وزن خشک گیاه) با روش فراصوت مربوط بود. پس از 16 روز گرمخانهگذاری در C63 نمونههای روغن سویای حاوی عصارههای متانولی پوست سیبزمینی راجا اعداد پراکسید و تیوباربیتوریک کمتری نسبت به نمونه روغن شاهد داشتند. بررسی فعالیت آنتیاکسیدانی عصارهها با روش رنسیمت نشان داد که روغنهای حاوی عصاره پوست سیبزمینی راجا در غلظتهای 1600 و 2400 ppm دارای پایداری حرارتی بسیار مناسبی هستند.
نتیجه گیری: استفاده از روش فراصوت سبب افزایش مقدار کل ترکیبات فنلی استخراج شده نسبت به روش پرکولاسیون شد و زمان عصارهگیری را کاهش داد. عصاره متانولی پوست سیبزمینی راجا دارای فعالیت آنتیاکسیدانی بسیار قوی و قابل مقایسه با آنتیاکسیدانهای تجاری BHA و BHT است.